آموزش حروف الفبای زبان عبری (اَلِف‌بِت)
بی‌مقدمه بریم سراغ آموزش حروف. فقط یه توضیح خلاصه میدم که زبان عبری چی هست.
زبان عبری که اکثراً توسط یهودی‌ها و کلیمی‌ها استفاده میشه، یک زبان کهن به شمار میره ولی آدمای زیادی نیستن که به این زبان صحبت کنن. (از نظر خودشون یکی از قدیمی‌ترین زبان‌ها هست)
از اونجایی که ممکنه بعضی افراد بخوان صهیونیزم جهانی رو رصد کنن یا در حوزه صهیونیزم، اسرائیل و… مطالعه داشته باشن، یادگیری این زبان اهمیت زیادی داره.
خودم قصد ندارم این زبان رو آموزش بدم. چون سایت‌های زیادی این کار رو انجام دادن (چرخ رو نباید دوباره اختراع کرد!) ولی حروف الفبای عبری رو توضیح میدم برای دوستانی که بخوان سریع‌تر مطالعه در این حوزه رو شروع کنن.
اول اینکه زبان عبری 22 حرف داره که برخی دارای صدا و برخی بدون صدا هستن. به حروف الفباشون هم «الف‌بِت» میگن که براساس حروف ابجد هست.
من ابتدا حروف رو میگم و در آخر نیکودها (یا اِعراب‌ها) رو میگم.
حروف الفبا
א: (آ)
این حرف «اَلِف» هست که اولین حرف از سری حروف ابجد در زبان عبری به شمار میره. من در این آموزش ترتیب حروف رو براساس ابجد می‌نویسم. ممکنه ترتیبش با آموزش‌های دیگه متفاوت باشه.
این حرف همون‌طور که از اسمش مشخصه، صدای «آ» (یا الف) میده. البته بسته به نیکود (اعراب) ممکنه صدای اَ یا اِ و … هم داشته باشه که بهش می‌رسیم. نحوهٔ نوشتنش هم در تصویر مشخصه.
בּ: (ب)
این حرف «بِت» هست که دومین حرف از ترتیب حروف ابجد به شمار میره. اگه دقت کنید یک نقطه وسط ב وجود داره و همین باعث میشه که به صورت «ب» تلفظ بشه.
ב: (و)
این حرف «وِت» هست. که دقیقاً مثل حرف قبلی هست ولی اون نقطه رو نداره. اون نقطه شکل نیکود هست و توی فضاهای مختلف که عبری می‌نویسند، دیگه از نیکود یا همین نقطه‌ها خبری نیست و خودتون باید تشخیص بدید که آیا «ب» هست یا «و». منتها در این آموزش چون از نقطه‌ها و نیکودها استفاده میشه، تشخیص‌شون براتون راحت‌تره.
در کل چون برای صدای «ب» و «و» یک حرف (ב) دارن، خیلی وقت‌ها در زبان‌های دیگه جای این دو صدا عوض میشه.
مثالی که بارها زدم: ناوی در عبری = نبی در عربی
یه مثال بزنیم با حروفی که تا اینجا یاد گرفتیم:
«אב» (آو) که در عبری به معنی پدر هست. که در عربی «و» به «ب» تبدیل میشه و پدر میشه «أب»
ג: (گ)
این حرف «گیمِل» هست. و همون‌طور که در سطر اول نوشتم، صدای «گ» میده.
شاید براتون سؤال بشه که ابجد بعد از الف و ب، «ج» داره و این چرا شده (گ)
باید بگم که در زبان عبری ما حرفی برای صدای «ج» نداریم و در حقیقت از همین «ג» (گ) استفاده میشه. مثلاً در زبان عبری به هاجر میگن هاگار.
با این‌حال برای اینکه به صورت «ج» ازش استفاده کنن بعد از حرف یک «’» قرار میدن. به این صورت:
«ג’» و صدای (ج) میده.
پس اگه فقط «ג» بود، میشه صدای (گ) و اگه اینجوری بود «ג’» میشه (ج)
همچنین اگه «ג’’» بود، صدای (چ) میده.
آره قبول دارم گیج کننده‌س ولی تمرین کنید درست میشه و توی ذهن‌تون می‌مونه.
ד: (د)
این حرف «دالِت» هست و صدای «د» میده و نکتهٔ خاصی هم فعلاً نداره. بعدش که به حرف «ر» رسیدیم نکته‌شو میگم.
اگه بعد از این حرف یک «’» بذاریم. تبدیل به (ذ) میشه. به این صورت: «ד’»
ה: (هـ)
این حرف «هـِ» هست و مسلماً صدای (هـ) میده.
اگه می‌بینید به صورت (هـ) می‌نویسم به این دلیله که تلفظش مشخص باشه. وگرنه فرقی نمی‌کنه آخر کلمه باشه یا اول کلمه. دقت کنید. سمت چپ حرف یه فاصله وجود داره. حتماً اون فاصله موقع خوندن و نوشتن رعایت بشه.
ו: (و)
این حرف «واو» هست. و صدای «و» یا «او» میده. بستگی داره کجای کلمه باشه و نیکودش چی باشه. اگه اول کلمه باشه صدای «و» میده.
مثلاً: «וא» که میشه (وا) ولی اگه برعکسش کنیم. یعنی «או» اینجا صدای (او) میده. یا مثلاً «בּו» (بو)
شکلش هم خیلی ساده‌س. توی فونت‌های مختلف بیشتر شبیه به عدد 1 یا حرف «I» انگلیسی هست.
یک کلمه عبری که با حروف قبلی یاد گرفتیم:
«הוא» (هو) به معنی «او» که در عربی معادل «هُوَ» هست. (یعنی او-مرد)
نکته: اون «א» ته کلمه رو کار نداشته باشین. توی این کلمه استفاده میشه ولی خونده نمیشه.
ז: (ز)
این حرف «زَیین» هست و صدای (ز) میده.
یه ذره شبیه به حرف واو «ו» هست ولی خب انحنای بیشتری داره. حواستون بهش باشه.
اگه بعد از این حرف یک «’» بذاریم. تبدیل به (ژ) میشه. به این صورت: «ז’»
بیاییم یه کلمهٔ فارسی با حروفی که یاد گرفتیم بسازیم: کلمهٔ «زود». میشه چی؟ «זוד»
یه کلمهٔ دیگه: «دِژ». میشه چی؟ «דז’»
آره. می‌تونیم کلمات فارسی رو با خط عبری بنویسیم. واسه رمزی حرف زدن. من بهش اصطلاحاً میگم «فیبری». مثل فینگلیشی.
در مورد اصوات و اعراب (اَ اِ اُ) آخر همین مقاله توضیح میدم.
ח: (ح)
این حرف «حِت» هست و صدای (ح) میده.
اگه دقت کنید می‌بینید خیلی شبیه به حرف (ה) هست و نباید با هم اشتباه بگیریدشون.
بعضی‌جاها این حرف به صورت «خ» هم تلفظ میشه. یا مثلاً یه کلمه در عبری که (ح) داره در عربی ممکنه تبدیل به صدای (خ) بشه.
ט: (ط)
این حرف «طِت» هست. و صدای (ط) میده. خوبی عبری اینه که برای (ت،ط) دو حرف مجزا داره و تشخیصش راحته.
یک کلمهٔ عبری با حروفی که تا اینجا یاد گرفتیم:
«טוב» (طُوو) به معنی خوب
اگه بعد از این حرف یک «’» بذاریم. تبدیل به (ظ) میشه. به این صورت: «ט’»
י: (ی)
این حرف «یود» هست که صدای (ای) و یا (ی) میده
مقداری کوتاه‌تر از حرف (ו) هست.
اگه مثلاً اول کلمه بیاد صدای (یِ) میده. وسط کلمه یا آخر کلمه اگه باشه، صدای (ای) میده. و اگر وسط کلمه باشه ولی اعراب داشته باشه، می‌تونه صدای (ی) بده.
یک کلمهٔ فارسی که داخلش این حرف باشه:
טוטי (طوطی)
یا مثالی که برای حرف ה زدیم. اون‌جا برای مَرد گفتیم.
حالا برای زن:
«היא» (هی) که در عربی (هیَ) به معنی (او-زن)
باز اون א انتهای کلمه خونده نمیشه.
כּ: (ک)
این حرف «کاف» هست و صدای (ک) میده.
توی بعضی فونت‌ها شاید با «ب» اشتباه بگیریدش که با اندکی دقت می‌تونید تفاوت‌شون رو تشخیص بدید.
چند کلمه فارسی که از حروف قبلی یاد گرفتیم:
«כּבּאבּ» (کباب)
«כּוד» (کود) کلمات فارسی رو به صورت عبری می‌نویسم که هم با نحوه نوشتن حروف عبری آشنا بشید و هم اینکه اول کاری ذهن‌تون درگیر معنی اون کلمه نشه!
כ: (خ)
این حرف «خاف» هست و صدای (خـ) میده.
همون طور که دیدید، عین حرف «כּ» هست ولی اون نقطه رو نداره. برای همین دیگه (ک) نیست و (خ) تلفظ میشه.
توجه کنید که این حرف فقط اول یا وسط کلمه ظاهر میشه. در آخر کلمه نباید ازش استفاده کنید.
کلمه‌ای فارسی برای مثال:
«כובּ» (خوب)
ךְ: (خ-آخر)
این حرف «خاف-سوفیت» هست به معنی (خ) با همون شرایط حرف قبل با این تفاوت که فقط در آخر کلمه میاد.
ל: (ل)
این حرف «لامِد» هست و صدای (ل) میده.
اول و آخر کلمه فرقی نداره. هرجایی از کلمه دوست داشتید ازش استفاده کنید. نکتهٔ خاصی هم نداره.
מ: (م)
این حرف «مِم» هست که صدای (مـ) در اول یا وسط کلمه میده. این حرف رو نباید آخر کلمه استفاده کنید.
کلمه‌ای با حروف‌های قبل که یاد گرفتیم:
«מחמד» (محمد)
یا یک کلمهٔ عبری:
«לומד» (لومِد) به معنی یادگرفتن
ם: (م-آخر)
این حرف «مِم-سوفیت» هست که صدای (م) میده و فقط در آخر کلمه میاد.
یک کلمهٔ عبری با حروفی که یاد گرفتیم:
«הם» (هِم) به معنی آنها
נ: (ن)
این حرف «نون» هست و صدای (نـ) میده که در اول و یا وسط کلمه استفاده میشه. از این حرف نباید آخر کلمه استفاده کنید.
کلمه‌ای عبری:
«אנחנו» (اَنَخنو) که معنیش میشه «ما»
این از اونجاهایی بود که گفتم «ح» به «خ» تبدیل میشه.
ן: (ن-آخر)
این حرف «نون-سوفیت» هست که صدای (ن) میده و فقط در آخر کلمات باید ازش استفاده کنید.
شکلش مثل «ו-واو» هست ولی مقداری بلندتر که حتی از ردیف بقیه کلمات هم بیرون می‌زنه. برای همین تشخیصش راحته.
مثلاً اگه بخواهیم «نون» فارسی رو با حروف زبان عبری بنویسیم چی میشه؟
«נון» (نون)
ס: (س)
این حرف «سامِخ» هست و یکی از حروف در عبری هست که صدای (س) میده.
مثلاً کلمهٔ عربی حسن با حروف عبری: «חסן»
ע: «ع»
این حرف «عَیین» هست که صدای «ع» میده و مشخصاً با «א-آ» توی نوشتن تفاوت داره و نباید جابه‌جا استفاده‌شون کرد. مثل فارسی یا عربی
یه کلمهٔ عربی با حروفی که یاد گرفتیم:
«עלי» (علی)
اگه «אלי» نوشتین غلطه!
اگه بعد از این حرف یک «’» بذاریم. تبدیل به (غ) میشه. به این صورت: «ע’»
פּ: (پ)
این حرف «پِ» هست و صدای (پ) میده. دقت کنید که یک نقطه وسط حرف وجود داره و همین باعث میشه که تلفظ (پ) بگیره. مثل G برعکسه!
یه کلمه فارسی با حروفی که یاد گرفتیم:
«פּימאן» (پیمان)
פ: (ف)
این حرف «فِ» هست که صدای (ف) میده. عین «پ» هست ولی دیگه اون نقطه رو نداره. از این حرف فقط باید اول یا وسط کلمه استفاده کنید. هیچ‌وقت آخر کلمه ازش استفاده نکنید.
کلمه‌ای فارسی با این حرف:
«פהימה» (فهیمه)
ף: (ف-آخر)
این حرف «فِ-سوفیت» هست که فقط در آخر کلمات استفاده میشه. مثل همون «ف» اول هست ولی انگار که مثل یه سیم مفتولی بازش کرده باشن
کلمه‌ای فارسی با این حرف:
«כּיף» (کیف)
צ: «ص»
این حرف «صَدی» هست و صدای «صـ» میده.
که در اول و وسط کلمات به کار میره. هیچ‌وقت آخر کلمه ازش استفاده نکنید.
مثالش با کلمهٔ صهیونیزم: «צהיוניזם»
اگه بعد از این حرف یک «’» بذاریم. تبدیل به (ض) میشه. به این صورت: «צ’»
ץ: «ص-آخر»
این حرف «صَدی-سوفیت» هست و صدای «ص» میده. این حرف رو فقط انتهای کلمه استفاده کنید. این هم شبیه یه سیم مفتولی از حرف «ص» هست که پایینشو صاف کرده باشن!
اگه بعد از این حرف یک «’» بذاریم. تبدیل به (ض) میشه. به این صورت: «ץ’»
ק: (ق)
این حرف «قوف» هست که ما توی فارسی بهش می‌گیم «قاف». و صدای (ق) میده. فرقی نمی‌کنه اول کلمه باشه یا آخر کلمه.
البته بعضی‌جاها تلفظ «ک» هم داره. که توی یادگیری کلمات خودتون متوجه می‌شید.
مثال مشهورش؟ «ויקיפּדיה» (ویکی‌پدیا که به صورت ویقی‌پدیا نوشته میشه)
نکته: توی کلمات عبری اکثر مواقع حرف «ה» در آخر کلمه خونده نمیشه. به مرور که کلمات مختلف رو یاد می‌گیرید، راحت این مسئله براتون جا می‌افته.
ר: (ر)
این حرف «رِش» هست و صدای (ر) میده.
فرقی نداره اول کلمه باشه یا آخر کلمه. فقط حواستون باشه که شبیه به حرف «ד-دالت» هست و یه وقت با هم قاطی نشه!
שׁ: (ش)
این حرف «شین» هست و صدای (ش) میده.
مثل (ش) در فارسی ۳دندونه داره.
به نقطه‌ای که سمت راست بالای حرف قرار داده شده دقت کنید. چون همین نقطه باعث میشه این حرف صدای «ش» بده!
یک کلمهٔ عبری با حروفی که یاد گرفتیم:
«שׁנה» (شانا) یعنی سال
שׂ: (س)
این حرف «سین» هست و صدای (س) میده.
تفاوت رو حس کردید؟ فقط یه نقطه این‌ور اون‌ور شدا!
وقتی نقطه روی سمت چپ حرف ש باشه، دیگه صدای «ش» نمی‌ده و به جاش صدای «س» میده.
برای همینه که اکثر مواقع، کلمات عبری با «ش» توی عربی به صورت «س» تلفظ میشن.
مثلاً: «שׁלום» (شالوم) میشه سلام
ת: (ت)
و آخرین حرف. که «تاو» هست و صدای (ت) میده.
و فرقی نمی‌کنه آخر کلمه باشه یا اول کلمه.
یه کلمهٔ عبری:
«תודה» (تودا) یعنی تشکر (بازم ה تلفظ نشد!)
اگه بعد از این حرف دو «’» بذاریم. تبدیل به (ث) میشه. به این صورت: «ת’’»
حروف الفبای زبان عبری در یک نگاه:
| א | בּ | ב | ג | ד | ה | ו | ז | ח | ט |
| آ | ب | و | گ | د | هـ | و | ز | ح | ط |
| י | כּ | כ | ך | ל | מ | ם | נ | ן | ס |
| ی | ک | خـ | خ | ل | مـ | م | نـ | ن | س |
| ע | פּ | פ | ף | צ | ץ | ק | ר | שׁ | שׂ |
| ع | پ | فـ | ف | صـ | ص | ق | ر | ش | س |
| ת | |||||||||
| ت |
صداهای دیگر:
| ג’ | ג’’ | ד’ | ז’ | ט’ | ע’ | צ’ | ץ’ | ת’’ | |
| ج | چ | ذ | ژ | ظ | غ | ضـ | ض | ث |
نیکودها (اصوات)
برای نیکودها باید بیشتر وقت بذارید و تمرین کنید. ولی خب تعدادشون کمه. من فقط نیکودهایی که بیشتر استفاده میشن رو براتون می‌نویسم. نیکودها زیر حروف یا بالای حروف و یا کنار حروف قرار می‌گیرند. (یا حتی داخل حروف که توی مقاله دیدید)
نیکود کاماتس که صدای (آ) میده.
مثلاً: בָּבָּ (بابا). به شکلش در زیر حرف دقت کنید. یا همان «שָׁנָה» (شانا) به معنی سال
نیکود پاتاخ که صدای (اَ) میده.
مثلاً: עַלי (عَلی) یا אַחמַד (اَحمَد)
نیکود تسقه که صدای (اِ) میده.
مثلاً: אֵחשָׂן (اِحسان)
نیکود سگل که این هم صدای (اِ) میده.
مثلاً: כּותֶבֶת (کوتِوِت) به معنی نوشتن
نیکود شوا که بیشتر مواقع صدا نداره و (ساکن) هست ولی یک جاهایی هم صدای (اِ) میده.
جایی که ساکن هست (بین دو حرف):
«מַחְבֶּרֶת» (مَحْبِرِت) به معنی دفتر
جایی که (اِ) هست:
«טוב מְאוד» (طُوو مِ‌اُد) یعنی خیلی‌خوب
نیکود خولام که صدای (اُ) میده.
و بیشتر روی حرف «ו-واو» قرار می‌گیره.
به عبارتی اگه «ו» باشه میشه (او)
و اگه «וֹ» باشه میشه (اُ)
مثلاً: «יוֹשֵׁב» (یُوشِو) به معنی نشستن
یا کلمهٔ قبلی «טוֹב מְאוֹד» (طُوو مِ‌اُد)
نیکود شیقیک که صدای (ای) میده. و همیشه زیر حروف قرار می‌گیره.
مثلاً: «סְלִיחָה» (سْلیخا) به معنی ببخشید
اگه دقت کنید شکل نیکود زیر حرف قبل از «י-یود» گذاشته شده.
یعنی گذاشتن نیکود قبل از «י» به این معنی هست که حرف باید با صدای «ای» خونده بشه و نه «یِ»
به طور مثال: «עַלִי» (عَلی) به صورت (ای) تلفظ میشه چون روی حرف قبل (ל-ل) نیکود اومده. ولی در «חוֹשֵׂין» (حُسِین) به صورت (ی) تلفظ شده.
نیکود شوقوک که صدای (او) میده
و ممکنه کنار بقیه حروف هم ظاهر بشه.
در‌واقع کنار حرف «ו-واو» چه قرار بگیره چه قرار نگیره صدای (او) داره. مثلاً: «בָּרוּךְ-הַבָּא» (باروخ هَبا) یعنی خوش‌آمدید
نکته‌ها:
– حروف رو ذره‌ذره کار کنید. اینجوری نباشه که بخواهید توی یک روز همه‌شو یاد بگیرید! می‌تونید روزی ۵ حرف رو تمرین کنید. روی کاغذ بنویسید تا خوب توی ذهن‌تون بمونه. روز بعد که خواستید حروف جدید رو کار کنید، باز حروف روز قبل رو تمرین کنید.
– برای اینکه تمرین خوبی داشته باشید، توی پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی با حروف عبری یک سری جملات رو بنویسید. اول نیاز نیست جملات‌تون عبری باشه. می‌تونید کلمات و جملات فارسی رو با حروف عبری بنویسید و تمرین کنید.
– برای اضافه کردن صفحه‌کلید زبان عبری به اندروید، iOS و یا حتی ویندوز و لینوکس، کافیه بین زبان‌ها دنبال اسم Hebrew بگردید و اون رو به لیست صفحه‌کلید‌تون اضافه کنید.
– دروس کامل آموزش زبان عبری رو می‌تونید از سایت انجمن کلیمیان تهران به آدرس Iranjewish.com دانلود کنید.
– برای مشاهدهٔ دیگر مطالب آموزشی دربارهٔ زبان‌ها می‌توانید از این دسته بندی استفاده کنید.
